Rụng tóc sau sinh - Nỗi ám ảnh của mẹ và giải pháp

Rụng tóc sau sinh là hiện tượng bình thường do thay đổi nội tiết tố. Tuy nhiên, tình trạng này có thể được cải thiện bằng cách bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết như sắt, kẽm, vitamin C, B... Bài viết dưới đây sẽ giúp các mẹ hiểu rõ nguyên nhân và cách chăm sóc sức khỏe toàn diện sau sinh.

Rụng tóc sau sinh, nổi ám ảnh của bất kỳ mẹ bỉm nào

I. Giới thiệu

Sau quá trình mang thai vất vả, nhiều mẹ bỉm sữa lại phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe như rụng tóc, móng gãy, da khô sần, cơ thể mệt mỏi. Đừng quá lo lắng vì đây là những hiện tượng sinh lý bình thường do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể. Để hiểu rõ hơn nguyên nhân và cách khắc phục, mời các mẹ tham khảo bài viết dưới đây nhé.

II. Nguyên nhân gây ra các vấn đề sau sinh

Sự thay đổi hormone estrogen

Sau khi sinh, nồng độ hormone estrogen trong cơ thể người mẹ giảm mạnh [1]. Đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng rụng tóc, da khô, móng yếu. Quá trình này kéo dài khoảng 6-12 tháng cho đến khi nội tiết tố dần ổn định trở lại [1].

Chu kỳ tóc ở người cho thấy sự hoạt động theo chu kỳ với các giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ (anagen), thoái triển do apoptosis (catagen) và nghỉ ngơi (telogen) [2,3].

Trong thai kỳ, pha anagen kéo dài và một số nang tóc thậm chí có thể ở pha anagen trong suốt thai kỳ. Sau sinh, tất cả các nang tóc hoạt động quá mức đồng thời chuyển sang pha catagen [2-4].

Các nghiên cứu trước đây cho rằng rụng tóc sau sinh có thể do nồng độ estrogen và progesteron trong máu thấp hơn, dao động prolactin hoặc nồng độ hormone tuyến giáp ở mẹ cho con bú [2,6-8].

Thiếu máu và thiếu chất dinh dưỡng

Phụ nữ mang thai thường bị thiếu máu do ăn uống kém, mất máu khi sinh, mệt mỏi, thiếu ngủ và áp lực nuôi con. Thiếu máu kèm thiếu dinh dưỡng sẽ khiến cho các triệu chứng rụng tóc, gãy móng, da xấu thêm trầm trọng [10].

III. Các vấn đề phổ biến và cách khắc phục

Rụng tóc sau sinh

• Rụng tóc là quá trình tự nhiên, thường kéo dài 6-12 tháng cho tới khi nội tiết tố ổn định [1].

• Mẹ nên cắt ngắn phần tóc khỏe mạnh để tóc trông dày và gọn gàng hơn.

• Chú ý không để tóc rụng quấn vào tay chân của bé, gây hội chứng nguy hiểm là hội chứng hair tourniquet [9].

Da khô sần sùi

• Nguyên nhân do sự suy giảm estrogen và da bị giãn căng khi mang thai.

• Mẹ cần uống thật nhiều nước, dùng kem dưỡng ẩm cho da mặt và cơ thể 2-4 lần/ngày.

Móng dễ gãy

• Hiện tượng móng yếu, dễ gãy liên quan mật thiết đến tình trạng rụng tóc, đều do sự rối loạn nội tiết trong cơ thể.

IV. Lời khuyên bổ sung dinh dưỡng sau sinh

• Sắt: phụ nữ sau sinh cần bổ sung 10-30mg sắt nguyên tố mỗi ngày và kéo dài ít nhất đến 12 tháng.

• Kẽm: cần đảm bảo 15mg/ngày, có thể bổ sung viên kẽm 10-20mg/ngày.

• Vitamin C: ăn trái cây, rau củ giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng và collagen cho da.

• Vitamin nhóm B: bổ sung vitamin B1, B6, B12 qua thực phẩm và viên uống tổng hợp.

• Canxi + vitamin D3: cung cấp 1000mg canxi và 800-1200 IU vitamin D3 mỗi ngày.

• DHA và chất béo khác từ thực phẩm để thải qua sữa mẹ, nuôi dưỡng trẻ.

Pregnancare sau sinh giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho mẹ cho con bú, còn bổ sung biotin, sắt, kẽm giúp giảm gãy rụng tóc, tăng phục hồi, lấy lại vóc dáng sau sinh

V. Thời điểm bổ sung

• Các mẹ nên bổ sung các chất dinh dưỡng thiết yếu từ khi mới mang thai và liên tục đến ít nhất 12 tháng sau khi sinh. Đừng vội ngưng bổ sung ngay sau sinh.

• Nếu tình trạng rụng tóc kéo dài hơn 12 tháng, mẹ nên đến gặp bác sĩ và làm xét nghiệm máu để tìm nguyên nhân thiếu chất cụ thể.

VI. Kết luận

Rụng tóc, gãy móng, da xấu là những hiện tượng sinh lý hết sức phổ biến ở phụ nữ sau sinh. Các mẹ đừng quá hoang mang lo lắng, mà hãy bình tĩnh tìm cách cải thiện cho từng vấn đề. Điều quan trọng là phải chú trọng bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, ăn ngủ nghỉ ngơi đúng cách để lấy lại sức khỏe và vẻ đẹp sau sinh. Một người mẹ tự tin, vui vẻ và khỏe mạnh sẽ nuôi dạy con tốt nhất. Hãy thật kiên nhẫn và yêu thương bản thân, các mẹ nhé!

Tài liệu tham khảo

[1] Franca K, Rodrigues TS, Ledon J, Savas J, Chacon A. Comprehensive overview and treatment update on hair loss. J Cosmet Dermatol Sci Appl. 2013;3:1–8.

[2] Gizlenti S, Ekmekci TR. The changes in the hair cycle during gestation and the post-partum period. J Eur Acad Dermatol Venereol 2014;28:878–81.

[3] Piérard-Franchimont C, Piérard GE. Alterations in hair follicle dynamics in women. Biomed Res Int 2013;2013:957432.

[4] Malkud S. Telogen effluvium: a review. J Clin Diagn Res 2015;9:WE01–3.

[6] Skelton JB. Postpartum alopecia. Am J Obstet Gynecol 1966;94:125–9.

[7] Pringle T. The relationship between thyroxine, oestradiol, and postnatal alopecia, with relevance to women's health in general. Med Hypotheses 2000;55:445–9.

[8] Thom E. Pregnancy and the hair growth cycle: anagen induction against hair growth disruption using Nourkrin. J Cosmet Dermatol 2017;16:421–7. [9] Martonovich N, Khatib M, Assaf M. Hair tourniquet syndrome: A retrospective study. Pediatr Dermatol. 2023 Jan;40(1):125-128. doi: 10.1111/pde.15151. Epub 2022 Sep 30. PMID: 36178258.

[10] Guo EL, Katta R. Diet and hair loss: effects of nutrient deficiency and supplement use. Dermatol Pract Concept. 2017 Jan 31;7(1):1-10. doi: 10.5826/dpc.0701a01. PMID: 28243487; PMCID: PMC5315033.