Cần làm gì khi trẻ bị đầy hơi, khó tiêu?
Hệ tiêu hóa đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh không chỉ giúp trẻ hấp thu tốt chất dinh dưỡng mà còn là nền tảng để xây dựng hệ miễn dịch vững chắc. Tuy nhiên, trong những năm đầu đời, trẻ thường gặp phải các vấn đề về tiêu hóa, trong đó phổ biến nhất là tình trạng đầy hơi và khó tiêu.
Bài viết này nhằm cung cấp cho các bậc phụ huynh những thông tin cần thiết để nhận biết và xử lý tình trạng đầy hơi, khó tiêu ở trẻ. Chúng ta sẽ tìm hiểu về các dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân gây ra tình trạng này, cũng như các biện pháp xử trí hiệu quả từ kỹ thuật massage đơn giản đến lựa chọn sữa công thức và men vi sinh phù hợp để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn.
I. Dấu hiệu nhận biết trẻ bị đầy hơi, khó tiêu
Tùy thuộc vào độ tuổi, trẻ sẽ có những biểu hiện khác nhau khi gặp vấn đề về tiêu hóa. Dưới đây là các dấu hiệu cha mẹ cần lưu ý:
1. Trẻ 0-4 tuổi
- Ợ nóng, ợ hơi, ợ chua, nôn trớ: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất ở trẻ nhỏ khi bị đầy hơi. Trẻ có thể ợ hơi liên tục hoặc nôn trớ sau khi bú sữa.
- Chướng bụng: Bụng trẻ có thể trở nên căng cứng và phình to hơn bình thường.
- Quấy khóc và chán ăn không rõ nguyên nhân: Do chưa thể diễn đạt cảm giác khó chịu bằng lời nói, trẻ thường biểu hiện bằng cách quấy khóc và từ chối ăn uống.
- Đánh dấm thúi, mùi chua, khó chịu: Trẻ có thể xì hơi nhiều hơn bình thường, và mùi hơi thường nặng và khó chịu.
Trẻ bị đầy hơi, khó tiêu thường quấy khóc, chán ăn không rõ nguyên nhân
2. Trẻ 4-6 tuổi
- Buồn nôn, nhợn ói: Trẻ có thể cảm thấy buồn nôn hoặc có cảm giác muốn nôn.
- Ăn uống kém ngon, chán một số món ăn yêu thích: Trẻ có thể từ chối ăn những món mà bình thường rất thích.
- Có thể tự mô tả cảm giác khó chịu, no hơi, nặng bụng: Ở độ tuổi này, trẻ đã có thể diễn đạt cảm giác khó chịu của mình. Cha mẹ nên lắng nghe và hỏi thêm về các triệu chứng trẻ đang gặp phải.
- Xì hơi nặng mùi, mùi chua, khó chịu: Tương tự như ở trẻ nhỏ hơn, trẻ 4-6 tuổi cũng có thể xì hơi nhiều và có mùi khó chịu.
II. Nguyên nhân gây đầy hơi, khó tiêu ở trẻ
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng đầy hơi, khó tiêu ở trẻ. Hiểu rõ các nguyên nhân này sẽ giúp cha mẹ có biện pháp phòng ngừa và xử lý hiệu quả hơn:
1. Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện về cấu trúc và chức năng
Hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ vẫn đang trong quá trình phát triển và hoàn thiện. Điều này có nghĩa là khả năng tiêu hóa của trẻ có thể chưa theo kịp nhu cầu dinh dưỡng ngày càng tăng. Khi trẻ phát triển về mặt thể chất, nhu cầu năng lượng tăng lên, thường vượt quá khả năng tiêu hóa của hệ tiêu hóa non nớt, dẫn đến tình trạng đầy hơi và phình bụng.
2. Nuốt nhiều không khí do khóc nhiều trước khi bú hoặc ăn vội
Trẻ có thể vô tình nuốt nhiều không khí trong quá trình bú hoặc ăn, đặc biệt là khi:
Trẻ vừa khóc vừa bú
Trẻ khóc nhiều trước khi bú hoặc ăn
Trẻ ăn quá vội vàng
Không khí tích tụ trong dạ dày có thể gây ra cảm giác đầy bụng và khó chịu cho trẻ.
3. Thay đổi chế độ ăn đột ngột
Việc thay đổi chế độ ăn đột ngột, đặc biệt là khi chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức, có thể gây ra tình trạng chướng bụng và khó tiêu. Hệ tiêu hóa của trẻ cần thời gian để thích nghi với loại thức ăn mới, và quá trình này có thể gây ra một số khó chịu ban đầu.
4. Một số loại thuốc có thể gây ra tình trạng này
Một số loại thuốc mà trẻ đang sử dụng cũng có thể gây ra tình trạng đầy hơi hoặc khó tiêu như một tác dụng phụ. Cha mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu nghi ngờ thuốc đang sử dụng có thể là nguyên nhân gây ra vấn đề tiêu hóa cho trẻ.
III. Cách xử trí khi trẻ bị đầy hơi, khó tiêu
Khi nhận thấy trẻ có dấu hiệu đầy hơi, khó tiêu, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp sau để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn:
1. Cho trẻ bú đúng tư thế
Đối với trẻ nhỏ đang bú sữa, việc cho trẻ bú đúng tư thế rất quan trọng để giảm lượng không khí trẻ nuốt vào. Một số lưu ý khi cho trẻ bú:
Giữ đầu trẻ cao hơn bụng một chút
Đảm bảo miệng trẻ ngậm kín núm vú hoặc núm bình
Tránh để trẻ nằm hoàn toàn ngang khi bú
Tư thế cho bé bú chuẩn khoa học
2. Vỗ lưng giúp trẻ ợ hơi
Sau khi cho trẻ bú hoặc ăn, việc vỗ lưng nhẹ nhàng có thể giúp trẻ ợ hơi, loại bỏ không khí dư thừa trong dạ dày. Cách thực hiện:
Đặt trẻ nằm sấp trên vai hoặc đùi của bạn
Dùng lòng bàn tay vỗ nhẹ nhàng lên lưng trẻ
Tiếp tục vỗ cho đến khi trẻ ợ hơi
Vỗ lưng giúp bé ợ hơi, giảm triệu chứng đầy hơi, khó tiêu
3. Massage bụng cho trẻ
Mát-xa bụng là một phương pháp hiệu quả để giúp hệ tiêu hóa của trẻ thư giãn và giảm cảm giác đầy hơi. Dưới đây là ba kỹ thuật mát-xa bạn có thể áp dụng:
3.1. Kỹ thuật 1: Di chuyển vòng tròn lớn quanh rốn
- Dùng 4 ngón tay di chuyển theo hình vòng tròn lớn quanh rốn trẻ
- Di chuyển theo chiều kim đồng hồ
Massage bụng nhẹ nhàng giúp bé giảm triệu chứng đầy hơi, khó tiêu
3.2. Kỹ thuật 2: Ấn di chuyển vòng tròn nhỏ quanh rốn
- Sử dụng ngón trỏ và ngón giữa
- Ấn nhẹ và di chuyển theo hình vòng tròn nhỏ hơn quanh rốn trẻ
3.3. Kỹ thuật 3: Ấn day nhẹ nhàng dọc theo đường ruột
- Dùng hai ngón tay trỏ và giữa
- Ấn day nhẹ nhàng dọc theo đường ruột của trẻ, từ trên xuống dưới
Thực hiện mỗi kỹ thuật trong khoảng 1-2 phút và lặp lại toàn bộ quá trình trong 5-8 phút.
4. Chọn loại sữa công thức phù hợp
Đối với trẻ đang sử dụng sữa công thức, việc chọn loại sữa phù hợp có thể giúp giảm thiểu các vấn đề về tiêu hóa. Khi lựa chọn sữa công thức, cha mẹ nên ưu tiên những loại có các thành phần sau:
4.1. Chứa các chất xơ tan FOS, GOS, HMO
- HMO (Human Milk Oligosaccharides) là chất xơ có nhiều nhất trong sữa mẹ
- Giúp tăng cường hệ miễn dịch còn non yếu
- Hỗ trợ làm mềm phân, thúc đẩy tiêu hóa và hạn chế táo bón
- Chứa hệ men vi sinh BB-12 & LGG
Men vi sinh Lactoflorene mini gocce,chứa lợi khuẩn sống BB-12 và FOS, giúp cải thiện bất dung nạp lactose, khóc dạ đề và tiêu chảy ở trẻ sơ sinh.
4.2. Chứa hệ men vi sinh BB-12 & LGG
Hệ men vi sinh BB-12 mang lại nhiều lợi ích cho trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ:
- Hỗ trợ tiêu hóa: giúp trẻ đi tiêu đều đặn hơn, làm phân mềm hơn [1] và giảm số đợt cũng như thời gian đi phân lỏng [2].
- Làm giảm đáng kể tình trạng quấy khóc quá mức ở trẻ sơ sinh [3]
- Tăng cường sức khỏe hô hấp, đề kháng
- Giảm tình trạng da đỏ, khô và có vảy ở trẻ sơ sinh
Sự kết hợp men vi sinh BB-12 và LGG tạo nên giải pháp toàn diện, hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh của trẻ trong những năm đầu đời.
4.3. Đạm whey giàu alpha-lactalbumin dễ hấp thu
- Giúp trẻ tiêu hóa dễ dàng hơn
- Hỗ trợ trẻ tăng cân khỏe mạnh
5. Đưa trẻ đến gặp bác sĩ nếu tình trạng không cải thiện hoặc có triệu chứng khác
Nếu sau khi áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng đầy hơi, khó tiêu của trẻ không giảm nhẹ, hoặc trẻ có thêm các triệu chứng khác như sốt, ói nhiều, mệt mỏi, phân có màu lạ hoặc có lẫn máu, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn cụ thể.
IV. Các sản phẩm men vi sinh phổ biến cho trẻ
Khi lựa chọn men vi sinh cho trẻ, cha mẹ có nhiều lựa chọn từ các thương hiệu uy tín. Dưới đây là một số sản phẩm men vi sinh phổ biến và hiệu quả:
1. Men vi sinh Biogaia Protectis
Men Biogaia với thành phần chính là Lactobacillus reuteri DMS 17938, hỗ trợ cải thiện nhu động ruột và cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Đặc biệt hiệu quả trong việc giảm tác dụng phụ do kháng sinh và giảm khóc dạ đề ở trẻ sơ sinh.
2. Men vi sinh Simbiosistem Gocce
Simbiosistem Gocce với sự kết hợp hai chủng lợi khuẩn Lactobacillus Reuteri và Rhamnosus, mang lại hiệu quả gấp 5 lần so với lợi khuẩn thông thường trong việc hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch cho trẻ từ 0-12 tuổi.
3. Men vi sinh 10 chủng BioAmicus Complete
BioAmicus Complete từ Canada cung cấp giải pháp toàn diện với 10 chủng lợi khuẩn Lactobacillus và Bifidobacterium. Phù hợp cho mọi lứa tuổi, đặc biệt hiệu quả đối với trẻ gặp các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi, táo bón, tiêu chảy và biếng ăn.
Mỗi sản phẩm đều có những ưu điểm riêng, phù hợp với các nhu cầu và tình trạng sức khỏe khác nhau của trẻ. Cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để chọn sản phẩm phù hợp nhất cho con mình.
4. Men vi sinh Lactoflorene mini gocce,chứa lợi khuẩn sống BB-12 và FOS, cải thiện rối loạn tiêu hoá, và bất dung nạp lactose
Lactoflorene mini gocce là men vi sinh dạng giọt với công thức độc quyền chứa lợi khuẩn sống BB-12 và FOS, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Sản phẩm có vị trung tính, mùi nhẹ, không chứa gluten và lactose, phù hợp cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người lớn. Lactoflorene mini gocce hiệu quả trong việc cải thiện các vấn đề tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, khóc dạ đề và bất dung nạp lactose.
V. Kết luận
Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng quan trọng cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu đầy hơi, khó tiêu và có biện pháp xử trí kịp thời sẽ giúp trẻ tránh được nhiều khó chịu không đáng có. Bên cạnh các biện pháp tự nhiên như massage và điều chỉnh chế độ ăn, việc bổ sung men vi sinh là một giải pháp hiệu quả để hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch cho trẻ.
Với nhiều lựa chọn men vi sinh chất lượng cao như Biogaia Protectis, Simbiosistem Gocce và BioAmicus Complete, cha mẹ có thể dễ dàng tìm ra sản phẩm phù hợp nhất cho con mình. Đừng để các vấn đề tiêu hóa cản trở sự phát triển của con bạn. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và lựa chọn ngay một sản phẩm men vi sinh phù hợp để bảo vệ sức khỏe đường ruột cho bé yêu của bạn.
Tài liệu tham khảo
[1] Vlieger AM, Robroch A, van Buuren S, Kiers J, Rijkers G, Benninga MA, te Biesebeke R. Tolerance and safety of Lactobacillus paracasei ssp. paracasei in combination with Bifidobacterium animalis ssp. lactis in a prebiotic-containing infant formula: a randomised controlled trial. Br J Nutr. 2009 Sep;102(6):869-75.
[2] Saavedra JM, Bauman NA, Oung I, Perman JA, Yolken RH. Feeding of Bifidobacterium bifidum and Streptococcus thermophilus to infants in hospital for prevention of diarrhoea and shedding of rotavirus. Lancet. 1994 Oct 15;344(8929):1046-9.
[3] Chen K, Zhang G, Xie H, You L, Li H, Zhang Y, Du C, Xu S, Melsaether C, Yuan S. Efficacy of Bifidobacterium animalis subsp. lactis, BB-12® on infant colic - a randomised, double-blinded, placebo-controlled study. Benef Microbes. 2021 Nov 16;12(6):531-540.
Đã kiểm duyệt nội dung Tốt nghiệp chuyên ngành Dược lâm sàng, Đại học Y Dược Tp Hồ Chí Minh, có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực dược phẩm.
