7 điều cần lưu ý để tăng khả năng có thai ở nữ
Hiện nay nhiều cặp vợ chồng đang gặp khó khăn trong việc có con. Xu hướng kết hôn muộn và sinh con muộn, cùng với tác động của môi trường, đã khiến khả năng thụ thai tự nhiên trở nên khó khăn hơn. Bài viết này sẽ chia sẻ 7 điều cần lưu ý giúp tăng khả năng có thai ở nữ giới. Từ việc duy trì cân nặng hợp lý, áp dụng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đến cách xác định chính xác thời điểm rụng trứng, những thông tin thiết thực này sẽ giúp bạn tối ưu hóa cơ hội mang thai.
I. 7 điều cần lưu ý để tăng khả năng có thai ở nữ
1. Duy trì cân nặng và chỉ số BMI hợp lý
Cân nặng đóng vai trò quan trọng trong khả năng sinh sản của phụ nữ. Cả thừa cân và thiếu cân đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình thụ thai. Nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ béo phì có thể mất nhiều thời gian hơn để mang thai so với những người có chỉ số BMI trong giới hạn bình thường. Tương tự, phụ nữ nhẹ cân cũng cần nhiều thời gian hơn để thụ thai.[1]
Phụ nữ quá gầy thường gặp vấn đề về chu kỳ kinh nguyệt không đều và có thể không rụng trứng. Khi điều chỉnh BMI về mức cho phép, khả năng sinh sản sẽ được cải thiện đáng kể. Vì vậy, việc duy trì cân nặng hợp lý là bước đầu tiên quan trọng để tăng khả năng có thai.
Chỉ số BMI giúp đánh giá tình trạng dinh dưỡng ở người trưởng thành
2. Chế độ dinh dưỡng lành mạnh
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cơ hội có thai. Phụ nữ nên tăng cường ăn các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất và chất xơ. Một chế độ ăn đa dạng và cân bằng nên bao gồm:
Rau xanh và hoa quả
Thịt nạc
Ngũ cốc nguyên hạt, các chế phẩm từ sữa
Chất béo từ nguồn gốc thực vật
Nên hạn chế các thức ăn chứa nhiều chất béo không bão hòa như bơ thực vật và bơ đậu phộng. Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều chất béo không bão hòa có thể làm tăng nguy cơ vô sinh do không phóng noãn.[2]
3. Bổ sung các yếu tố vi lượng quan trọng
Các yếu tố vi lượng đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh sản.[3] Dưới đây là một số yếu tố cần chú ý:
Vitamin D: Giúp tăng tỷ lệ có thai tự nhiên và thụ tinh ống nghiệm. Nguồn thực phẩm giàu vitamin D bao gồm trứng, mỡ cá, dầu cá tuyết, sữa và các sản phẩm từ sữa.
Vitamin E: Giúp chống lại quá trình oxy hóa và cải thiện khả năng sinh sản. Vitamin E có trong hạt hướng dương, rau chân vịt, đu đủ và các loại rau màu xanh đậm.
Sắt: Bổ sung sắt từ nguồn gốc thực vật, giảm nguy cơ vô sinh do không phóng noãn. Nên bổ sung thêm vitamin C để giúp hấp thu sắt tốt hơn.
Axit Folic: Bổ sung axit folic liều 800mg/ngày làm giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh cho thai nhi, giảm nguy cơ sinh non, sinh nhẹ cân, và tăng tỷ lệ thành công trong thụ tinh ống nghiệm.[4]
Việc cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất trước khi mang thai là vô cùng cần thiết để ngăn ngừa dị tật bẩm sinh và tăng cơ hội thụ thai thành công.
4. Duy trì lối sống lành mạnh
Hoạt động thể chất đều đặn: Tập thể dục thường xuyên có thể cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất, tăng cường sự tập trung và giảm stress. Tuy nhiên, nên tránh tập luyện với cường độ cao hoặc những bài tập nặng có thể ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng.
Hạn chế sử dụng chất kích thích:
Thuốc lá: Hút thuốc có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt, suy buồng trứng sớm, và mãn kinh sớm. Sau khi ngưng hút thuốc 1 năm, khả năng sinh sản có thể được cải thiện tương đương với người không hút thuốc.
Caffein: 1-2 ly cà phê mỗi ngày không gây ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sinh sản.
Rượu bia: Nên hạn chế uống nhiều hơn 2 ly rượu bia mỗi ngày vì có thể ảnh hưởng đến gan và sức khỏe thai nhi.
Giữ tinh thần thoải mái: Stress có thể làm giảm cơ hội có thai do sự thay đổi nội tiết. Duy trì lối sống lành mạnh, suy nghĩ tích cực, và thực hiện các bài tập thư giãn có thể cải thiện tỷ lệ có thai.
5. Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt và xác định thời điểm rụng trứng
Việc theo dõi chu kỳ kinh nguyệt và xác định chính xác thời điểm rụng trứng là rất quan trọng để tăng khả năng thụ thai. Phụ nữ có thể tính toán chu kỳ kinh nguyệt của mình để biết thời điểm rụng trứng và thời điểm thụ thai tốt nhất. Thông thường, chu kỳ kinh nguyệt dao động từ 28-32 ngày.
Trứng thường rụng vào khoảng giữa chu kỳ, cách ngày đầu tiên của chu kỳ khoảng 14 ngày. Khi kinh nguyệt đều đặn, việc dự đoán thời điểm rụng trứng sẽ dễ dàng hơn.
Có thể nhận biết ngày rụng trứng bằng các phương pháp sau:
Sử dụng que thử dự đoán ngày rụng trứng (đo nồng độ LH trong nước tiểu)
Kiểm tra chất nhầy cổ tử cung: Trước khi rụng trứng, lượng chất nhầy tăng lên và trở nên trong, dai, giống lòng trắng trứng sống.[5]
Cách phát hiện rụng trứng từ chất nhầy cổ tử cung
Đối với phụ nữ có kinh nguyệt không đều, chu kỳ quá dài hoặc quá ngắn, việc dự đoán thời điểm rụng trứng sẽ khó khăn hơn. Trong trường hợp này, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.
6. Tối ưu hóa tần suất và thời điểm quan hệ
"Cửa sổ thụ thai", hay thời điểm vàng để thụ thai tự nhiên, kéo dài khoảng 6 ngày: 5 ngày trước khi rụng trứng và 1 ngày sau rụng trứng. [6] Quan hệ đều đặn xung quanh thời điểm này sẽ làm tăng khả năng thụ thai.
Tuy nhiên, không nhất thiết phải quan hệ hàng ngày. Quan hệ cách ngày trong thời điểm này cũng có thể mang lại hiệu quả tốt. Cơ hội thụ thai cao nhất là khi giao hợp vào ngày có nhiều chất nhầy cổ tử cung (trắng trong, dai) nhất.
7. Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện và điều trị sớm các vấn đề có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai. Một số bệnh lý cần lưu ý bao gồm:
Bệnh lý tuyến giáp
Viêm cổ tử cung
Hội chứng buồng trứng đa nang
Ngoài ra, kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng giúp đảm bảo rằng cơ thể bạn đang ở trong tình trạng tốt nhất để mang thai và nuôi dưỡng thai nhi.
II. Một số Vitamin tổng hợp/ bổ trứng cho giai đoạn chuẩn bị mang thai
Bên cạnh việc áp dụng 7 điều lưu ý trên, việc bổ sung các vitamin và khoáng chất thiết yếu cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuẩn bị mang thai. Các sản phẩm vitamin tổng hợp, bổ trứng có thể giúp cải thiện chất lượng trứng, từ đó tăng cơ hội thụ thai.
III. Kết luận
Tăng khả năng có thai đòi hỏi sự kết hợp của nhiều yếu tố, từ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh đến hiểu biết về chu kỳ kinh nguyệt. Áp dụng 7 điều lưu ý trên sẽ giúp bạn tối ưu hóa cơ hội mang thai. Nếu gặp khó khăn, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.
Để nâng cao cơ hội thụ thai, việc xác định chính xác "cửa sổ thụ thai" là cực kỳ quan trọng. Tìm hiểu thêm về cách xác định thời điểm rụng trứng và tối ưu hóa cơ hội thụ thai trong bài viết chi tiết của chúng tôi: "Cửa sổ thụ thai (Fertile Window)? Cách canh thời điểm rụng trứng và giao hợp để dễ có thai?". Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin hữu ích để tăng khả năng mang thai tự nhiên.
Tài liệu tham khảo
[1] Wise, L. A., Rothman, K. J., Mikkelsen, E. M., Sørensen, H. T., Riis, A., & Hatch, E. E. (2010). An internet-based prospective study of body size and time-to-pregnancy. Human reproduction (Oxford, England), 25(1), 253–264.
[2] Chavarro, J. E., Rich-Edwards, J. W., Rosner, B. A., & Willett, W. C. (2007). Diet and lifestyle in the prevention of ovulatory disorder infertility. Obstetrics and gynecology, 110(5), 1050–1058.
[3] Gaskins, A. J., & Chavarro, J. E. (2018). Diet and fertility: a review. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 218(4), 379-389.
[4] Organization of Teratology Information Specialists. Mother To Baby (1994)
[5] Scarpa, B., Dunson, D. B., & Colombo, B. (2006). Cervical mucus secretions on the day of intercourse: an accurate marker of highly fertile days. European journal of obstetrics, gynecology, and reproductive biology, 125(1), 72–78.
[6] Stanford, J. B., & Dunson, D. B. (2007). Effects of sexual intercourse patterns in time to pregnancy studies. American journal of epidemiology, 165(9), 1088–1095.
Đã kiểm duyệt nội dung Tốt nghiệp chuyên ngành Dược lâm sàng, Đại học Y Dược Tp Hồ Chí Minh, có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực dược phẩm.
